«گفتمان ملی»؛ اسم رمز حامد کرزی برای تسلیم سیاستمداران افغان به طالبان

کرزی طی حدود ۱۴ سال حکمرانی بر افغانستان، بارها به حمایت از طالبان متهم شد

حامد کرزی در ملاقات با دیپلمات‌های خارجی و سیاستمداران افغان، بر لزوم پرهیز از جنگ و گفت‌وگو با طالبان تاکید می‌کند-Bertrand GUAY / AFP

حامد کرزی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان، که برای دیدار با سیاستمداران افغان در ترکیه به سر می‌‎برد، در ملاقات با شماری از رهبران سیاسی سابق افغانستان بر لزوم راه‌اندازی «گفتمان ملی بین‌الافغانی» تاکید کرد. تاکنون محمد محقق، کریم خلیلی و فضل احمد معنوی که در دولت‌های پیشین سمت‌های معاونت ریاست‌جمهوری یا اداره برخی وزارتخانه‌ها را به عهده داشته‌اند، از ملاقات با کرزی خبر داده‌اند.

محمد محقق و کریم خلیلی روز یکشنبه، در استانبول با حامد کرزی ملاقات کردند. محقق در پیامی که در فیس‌بوک منتشر کرد، در این باره نوشت: «در دیدار با حامد کرزی، بر حل قضیه افغانستان از طریق یک گفتمان بین‌الافغانی که رضایت قاطبه ملت افغانستان در آن تامین شود، تاکید شد.» کریم خلیلی نیز در پیامی نوشت: « تنها راه‌حل این مسئله [بحران افغانستان]، گفتمان بین افغان‌ها است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با این حال، یک منبع آگاه به شرط محفوظ ماندن نامش، به ایندیپندنت فارسی گفت که حامد کرزی در جریان ملاقات با سیاستمداران افغان، از موضع محکمی حرف نزده، چون از جانب طالبان به او اختیاری داده نشده است و او تنها به دلیل علایق شخصی خود به طالبان، بقیه سیاستمداران را به بازگشت به کابل دعوت می‌کند.

به گفته این منبع، کرزی ۱۲ آذر از افغانستان خارج شد و به امارات رفت و دو روز آنجا اقامت داشت. پس از آن، به دوسلدورف در آلمان رفت و در آنجا، ضمن دیدار با پسرش، آزمایش‌های پزشکی خود را انجام داد. سپس به برلین رفت و با شماری از سیاستمداران آلمانی و افغان دیدار کرد.

کرزی روز شنبه ۲۶ آذر، وارد استانبول شد و در آنجا با محمد محقق و کریم خلیلی ملاقات کرد. او قرار است تا جمعه ۲ دی، در ترکیه باشد و با مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی و عبدالرب رسول سیاف، از سیاستمداران افغان، ملاقات کند.

این منبع تصریح کرد که حامد کرزی در ملاقات‌هایش با دیپلمات‌های خارجی و سیاستمداران افغان، بر لزوم پرهیز از جنگ و گفت‌وگو با طالبان تاکید می‌کند؛ در حالی که رهبران طالبان به‌صراحت گفته‌اند به گفت‌‌وگو و مذاکره با کسی نیازی ندارند، چون به باور آنان، روی کار آمدن این گروه به تامین صلح و امنیت در سراسر افغانستان منجر شده است.

در همین حال، حفیظ منصور، نماینده سابق مجلس در افغانستان، در توییتی، ضمن انتقاد از سیاستمدارانی که با حامد کرزی ملاقات کرده‌اند، برخی سوابق حمایتی کرزی از طالبان را خاطرنشان کرد. منصور نوشت: «کرزی در سخنرانی‌هایش از گروه جنایتکار و تروریست طالبان به عنوان برادر یاد می‌کرد و زندانی‌‎های طالبان را دسته‌دسته از زندان‌ها آزاد کرد. او حملات هوایی به مراکز طالبان را قدغن و حملات شبانه واحدهای ویژه ارتش به طالبان را متوقف کرد. او به ارتش ملی دستور داد علیه طالبان از اسلحه سنگین استفاده نکند و ۶۰۰ میلیون دلار از کمک‌های جهانی را به منظور تقویت طالبان در اختیار آن‌ها قرار داد.»

کرزی از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۴ بر افغانستان حکمرانی کرد و در این مدت، بارها به نقش داشتن در احیای طالبان به عنوان یک گروه شبه‎‌نظامی در جست‌وجوی قدرت، متهم شد. همچنین کرزی را متهم می‌کنند که از تشکیل لویه جرگه اضطراری سال ۲۰۰۲، شکل‌گیری نظام پارلمانی، خواندن سرود ملی افغانستان به دو زبان فارسی و پشتو و تقسیم قدرت به صورت عادلانه و با حضور نمایندگان همه اقوام، جلوگیری کرده است.

از سال ۲۰۰۴ که طالبان فعالیتشان در استان‌های جنوبی افغانستان را از سر گرفتند، کرزی با طرح شعار «برادری با طالبان»، مانع سرکوب این گروه به دست نیروهای خارجی و ارتش ملی افغانستان شد. او بارها حملات تهاجمی و شبانه نیروهای خارجی به قرارگاه‌های طالبان را محکوم کرد و آن را «افغان‌کشی» خواند.

در سال‌های حاکمیت کرزی بر افغانستان، صدها زندانی طالبان با پادرمیانی متنفذان قومی و تحت عنوان کمک به تامین صلح با طالبان، از زندان‌ آزاد شدند. دولت حامد کرزی همچنین متهم بود که در ترور چهره‌های تاثیرگذار ضدطالبان در شمال افغانستان دست دارد.

البته این اتهام‌ها هرگز ثابت نشدند اما بسیاری از سیاستمداران افغان معتقدند که سیاست مدارا و تساهل حامد کرزی با طالبان به احیا، قدرت‌گیری و بازگشت این گروه به قدرت منجر شد.

کرزی که با فروپاشی دولت و بازگشت طالبان به قدرت در کابل ماند، در ۱۶ ماه گذشته نتوانست از کابل خارج شود. در این مدت، طالبان ملاقات‌های دیپلمات‌های خارجی را که به دیدن کرزی می‌رفتند، زیرنظر داشتند و به او گوشزد کرده بودند که از اظهارنظر در مورد برخی موضوع‌ها از جمله طالبان خودداری کند.

با وجود این، به نظر می‌رسد حامد کرزی به ادامه سلطه طالبان و حمایت از رژیم این گروه دلبسته است. او آذر ۱۴۰۰ در مصاحبه با بی‌بی‌سی، از دولت جو بایدن خواست فعالیت دیپلماتیک خود در کابل را از سر بگیرد و با طالبان از نزدیک کار کند.

اکنون که حامد کرزی با اجازه طالبان به خارج از افغانستان سفر کرده است، با مطرح کردن «گفتمان ملی بین‌الافغانی»، از سیاستمداران ضدطالبان دعوت می‌کند به کابل برگردند و مثل او زیر پرچم این گروه، همچون یک زندانی سیاسی زندگی کنند.